بخش خصوصی درزمینه های مختلف تولیدی کشاورزی دامپروری وصنعتی در روستا به فعالیت مشغول است که در این قسمت به معرفی بعضی از این فعالیتها که به تولید مشغول هستند وتاثیری در وضعیت اقتصادی روستا دارند اشاره می شود

صنعت قالی بافی قالی بافی از سابقه بسیار زیادی  در این روستا برخوردار است ومانند بسیاری دیگر از روستاهای کشورمان از زمانهای قدیم متداول بوده که بخشی از اقتصاد خانواده را بوسیله زنان ودختران هنرمندی که در این زمینه فعال بوده اند تامین می کرده ویکی از راه های امرار معاش بعضی از خانواده ها بوده است البته در حال حاضر بدلیل تحصیل دختران این صنعت مانند گذشته رونق چندانی ندارد وهم به دلیل اینکه قایچه ها وقالیهای بافته شده توان رقابت با قالی های دیگر جاها را ندارد کم کم به دست فراموشی سپرده می شود در گذشته  خانه ای نبود که دار قالی در آن برپانباشد وحالا کاملا برعکس کمتر خانه ای ویا حتی تعداد معدودی از زنان به بافتن قالی اشتغال دارند آن هم نه بعنوان شغل اصلی بلکه بعنوان سرگرمی قالی های بافته شده در گذشته که هنوز نشانه هایی از آنها را که با طرح های زیبا وخوش رنگ که با مواد طبیعی رنگ آمیزی شده بافته شده است را درکف اتاق های نشیمن خانه ها ی روستا می توان دید که یادگار با ارژشی از زنان هنرمند ی است که با کار وزحمت بسیار انان را با نقشه هایی که در ذهن آنان شکل میگرفته بافته اند

نمونه یکی از قالیچه های دست بافت اسفرجان  که بارنگ طبیعی رنگ آمیزی شده وسالیان درازی از بافت آن می گذرد

مراحل آماده کردن و رنگ آمیزی و بافت قالی در در گذشته سابقه چندین صد ساله داشته است اطلاعات بیشتری از تاریخچه قالی بافی بدست نیامده است ولی درهرصورت چند دهه قبل درتمام خانه های روستا ازفقیر وغنی چه بعنوان منبع کسب درآمد وتامین بخشی از مخارج خانواده وچه بعنوان سرگرمی برای دختران قالی بافی رونق بسیار داشته است کلیه مراحل شامل تهیه تاروپود ورنگ آمیزی و بافت بوسیله زنان ودرخود روستا و درمنازل انجام میگرفت قالیهای بافته شده دراندازه های 3در2و3در1.5به نام میان فرش وقالیچه های1در1.5متری بافته میشد قیمت قالیچه از120تا250تومان وقیمت میان فرش 300تومان وقیمت قالی3در2درحدود600تومان خرید وفروش می شد معمولا قالیچه را8روز سه نفر بافنده  باصرف وقت 12ساعت درروز وقالی 6متری را درمدت 16روز  چهارنفر بافنده می بافتند یک قالی6متری حدود300تومان مخارج در بر داشت وحدود600تومان فروش میرفت نخ قالی از منطقه جرقویه که پنبه کاری در آن رایج بود توسط پیله وران بصورت نیم تاب به روستا آورده می شد که مراحل تکمیلی درمنازل وتوسط بافندگان به روی آن انجام میگرفت خامه وکلافهای قالی ازپشم بود که از منطقه خمینی شهر یاسده در آن زمانها توسط کسبه دراختیار بافندگان قرار میگرفت معمولا کسبه ایکه مصالح ولوازم مورد نیاز را در اختیار بافندگان قرار می دادند خودشان خریدار قالیهای بافته شده بودن این امر به دو دلیل عمده صورت میگرفت یکی به دلیل اینکه بافنده بعلت نداشتن پول نقد مجبور بود مواد اولیه را بطور نسیه خریداری کند و در ثانی مایحتاج خود را درمدت بافت فالی از همان کاسب تهیه کند که این اجبار کمی هم در بعضی مواقع استثمار به همراه داشت وبافنده نقش چندانی در تعین قیمت دسترنج خود نداشت برای رنگ آمیزی قالی از رنگهای طبیعی استفاده می شده است که این رنگهای طبیعی از پوست درخت گردو وپوست انار وگیاهان صحرایی موجود دررروستا مانند رناس وجاشیر وزاغ وغیره وازترکیب آنها بدست می آمده است مثلا برای  زرد کاهی یا کمرنگ از جاشیر که گیاهی کوهستانی بود و دراطراف روستا به وفور یافت می شده استفاده می کرده اند یا بانوعی گل مانند سنبل صحرایی که درروستا بنام گل سگی شهرت دارد رنگ آبی بدست می آمد که با استفاده از جاشیر رنگ سبز حاصل می شد برای رنگ قرمز از رناس استفاده می شد  برای رنگرزی ابتدا دیگ بزرگی  پر از آب رارا بروی آتش گذاشته وکلافها را که قبلا چند بار شسته بودند درداخل آن میگذاشتند و آرام آرام  مواد رنگ کننده را به روی آن می پاشیدند تا رنگ مورد نظر بدست آید سپس کلافها را پس از بیرون آوردن از دیگ شستشو داده و در آفتاب خشک میکردند سپس به کمک دست یا بوسیله چرخی بنام چالیگرد یا چله گرد آنهارا بصورت گلوله های بزرگ در می آوردند کار رنگ آمیزی و آماده کردن تاروپود و غیره یک هفته بطول می انجامید پس از آماده کردن لوازم کار  دارقالی که تشکیل شده بود از چهار قطعه بزرگ چوبی که بصورت مستطیل درهم کلاف شده بود وبر خلاف قالی های شهری برروی زمین بصورت خوابیده قرار داشت نخهای تاروپود  به دوسر آن  درکنار هم وبطور منظم تنیده می شد نقشه قالیها وقالیچه ها از روی فالیهایی که قبلا بافته شده بود و درپشت سر بافندگان قرار داشت برای بافت قالی جدید مورد استفاده قرار می گرفت قالیهای بافته شده در روستا از مرغوبیت وشهرت خوبی در اطراف برخورداربود ومشتریان خوبی برای خود دست وپا کرده بود در هرصورت در حال حاضر همان طور که گفته شد این صنعت درروستا بطور کلی ازیاد رفته وفقط درمنازل بعضی از عشایر ساکن درروستا  بافت نوعی قالی و گلیم تا حدودی رواج دارد چون اکثر دختران ساکن درروستا به تحصیل اشتغال داشته وزنان نیز بعلت کهولت سن وبیماریهای استخوانی بیاد گار مانده از دوران جوانی در اثر قالی بافیهای شبانه روزی دیگر قادر به ادامه کار نبوده اند آثار به جا مانده از این صنعت را در منازل بعضی از اهالی اگر قالی ماشینی جایگزین آن نشده باشد  با گذشت سالها هنوز با طرح ونقشه های زیبا ورنگ های طبیعی وزنده میتوان دید والسلام

کشاورزی و باغداری درزمینه های کشاورزی وباغداری عمده محصولات کشاورزی روستا گندم وجو ودرسالهای اخیر با توجه به صرفه اقتصادی در سالهایی که وضعیت آب روستا مناسب است کشاورزان به کشت لوبیا روی آورده اند محصولات دیگر قابلیت کشت درروستا را با توجه به شرایط آب وهوایی از قبیل صیفی جات وغیره درسطح وسیع ندارد فقط در سطوح بسیار کوچک برای مصارف شخصی گاهی مبادرت به کشت آنها می شود عمده محصولات باغی روستا درختان بومی محل از قبیل گردو وبادام و انگورو آلبالووزردآلو که در بستان السیاحه نیز به آن اشاره شده می باشد درختان گردو با قدمت صد ها سال در باغات روستا به چشم می خورد عمده محصول اصلی واقتصادی روستا که نقش موثری در وضعیت معیشتی روستاییان دارد بخصوص در چند ساله اخیر که از بازار خوب ومعروفیتی در منطقه پیدا کرده است آلبالو است که چنانچه بلایای طبیعی مانند سرما وتگرگ وباد وباران خسارت به درختان وارد نکند میزان محصول به 300الی700تن در سال می رسد که بیشتر مشتریان آن را کارخانجات مربا سازی وشربت سازی تشکیل می دهند برداشت محصول آلبالو ازمردادتا شهریور انجام می گیرد باغات روستا به سبک باغات امروزی نبوده وتنوع درختان در آن زیاد است وبه همین دلیل تولید آنچنان که باید وشاید در آنها زیاد نیست وبیشتر به سبک جنگل وانبوهی از درختان جوراچور است در سالهای اخیر با حمایت بخش کشاورزی عده ای اقدام به احداث باغاتی باسبک وروش جدید وبا استفاده از آبیاری تحت فشار نموده اند که درحال حاضر سه قطعه باغ به مساحت تقریبی200جریب برابر با20هکتار باروش باغداری به سبک نوین احداث شده است که باتوجه به سیستم آبیاری قطره ای بکاربرده شده وهمچنین ردیف کاری وجدابودن گونه های درختی عملیات کاشت وداشت وبرداشت را آسانتر نموده است  همچنین صرفه جویی در مصرف آب نسبت به روشهای دیگر غرق آبی از مزایای این روش جدید است  

درختان تنومند وکهن سال گردو با قدمت صدها سال در جای جای روستا وبا مرغوبیت بسیارخوب قابل مشاهده است

مرغداری و دامپروری در روستا درحال حاضر 11باب سالن مرغداری با ظرفیت 100000قطعه جوجه درحاشیه روستا به تولید مرغ گوشتی مشغولند که این میزان تولید علاوه برتامین موادپروتیینی روستا تامین مقداری از گوشت مرغ  مورد نیازشهرهای اطراف را نیز بعهده دارند تمام این مرغداری ها با فعالیت بخش خصوصی و اکثرا با دریافت وام های حمایتی درروستا احداث گردیده اند همچنین دوواحد گاوداری درروستا به تولید شیر وگوشت مشغول هستند که در یکی دوساله گذشته وارد عرصه تولید شده اند

وضعيت اقتصادي اجتماعي روستا درحال حاضرومقايسه آن با گذشته- روستاي اسفرجان در حدود چهل پنجاه سال پيش مانند بسياري ديگر از روستا كه دچار پديده مهاجرت به شهر ها نشده بودند يكي از روستاهايي بوده كه با توجه به موقعيت جغرافي و مركزيت نسبت به روستاهاي اطراف از رونق اقتصادي بسيار بالايي برخوردار بوده  كه به مرور زمان اين موقعيت با توجه به شرايط اجتماعي اقتصادي جدبد از بين رفته است اين روستا روزگاري در تمام زمينه هاي اقتصادي كاملا خود كفا بوده و هيچگونه نيازي به واردات در هيچ زمينه اي نداشته است بلكه مازاد توليدات آن به نزديكترين شهر يعني شهرضا توسط كاسبان محلي ارسال مي گرديده مشاغل موجود نيز در روستا علاوه بر ايجاد شغل براي فرزندان و نياز مردم روستا را تامين ميكرده است مشاغلي كه در گذشته در روستا وجود داشته و در حال حاضر با تغيير شرايط ونياز مردم ازبين رفته است  اين مشاغل عبارت بودند از : گيوه دوزي - تخكشي - گيوه چيني - آهنگري - رنگرزي - مسگري - نجاري  - بوجاري - غربال بندي - خياطي  و غيره علاوه بر آن در تمام خانه هاي روستا بدون استثنا بسته به وضعيت  افراد گاو شيري مرغ و بز و گوسفند و اسب و قاطر و الاغ نگهداري مي شد كه كليه نياز هاي لبني و پروتييني  و حتي حمل و نقل افراد خانواده را تامين مي كرد كه امروزه شايد جز يكي دو مورد از وضعيت سابق وجود ندارد ميوه مورد نياز مردم هم با توجه به تنوع درختان و شرايط اقليمي و همچنين خشكبار مورد مصرف در فصول ديگر نيز تماما در روستا توليد مي شد واردات روستا فقط و فقط شامل نخ و خامه براي قالي كه ان هم توسط كاسبان محلي از سده و يا به عبارتي خميني شهر فعلي براي بافت قالي رواج داشت وارد روستا مي شد ديگر محصول مورد نياز مردم شامل برنج و قند وجاي  بود كليه واردات روستا به همين چند قلم كالا محدود مي شد امروزه از لبنيات و تخم مرغ گرفته تا تمام  مايحتاج مورد نياز مردم  همه از شهر وارد روستا مي شود مخصوصا در فصل زمستان چنانچه بعنوان مثال جاده روستا بسته شود مردم باقيمانده در روستا دچار مشكلات بسيار جدي خواهند شد با بررسي وضعيت گذشته روستا با وضعيت فعلي آن به قول اهالي روستا حالت قهوه خانه هاي قديم را پيدا كرده كه بايد از خارج روستا آورد ودر روستا خورد بيشتر جمعيت فعلي ثابت روستا را كهنسالان وميانسالاني تشكيل مي دهند كه امكان مهاجرت آنها به شهر يا به دليل مشكلات اقتصادي و يا به دليل عدم تخصص در زمينه هاي شغلي وجود نداشته است از تعداد جوانان باقيمانده در روستا كه به هر دليلي تا كنون در روستا مانده اند اكثرا بيكار بوده و شغلي براي آنان وجود ندارد كشاورزي روستا هم با توجه به محدوديت زمين و كوچك بودن قطعات  ديگر پاسخگوي تامين معاش آنان نمي باشد از بين جوانان آنهايي كه توان خريد اتومبيل را داشته اند به حمل و نقل مسافر از روستا به شهر پرداخته اند قابل ذكر است كه در حال حاضر بيست دستگاه اتومبيل سواري   به حمل و نقل مسافر  مشغولند جوانان باقيمانده نيز چنانچه فرصتي براي كار در شهرها بيابند بدون معطلي روستا را ترك خواهند كرد امكانات شهري هم مانند آب و برق و تلفن و گاز هم بنظر مي آيد هيچ نقشي در جذب مردم به روستا نداشته است و همه ساله شاهد مهاجرت عده اي ديگر از مردم روستا هستيم كه يا به دلايل اقتصادي و يا بعلت عدم وجود رشته هاي تحصيلي مورد نياز فرزندانشان به شهر ها روي مي آورند در سال گذشته هفت خانواد(1385) و در سال جاري نيز تا كنون چهار خانوار به شهر هاي اطراف مهاجرت كرده اند روستا در حال حاضر بيشتر جنبه تفريحي پيدا كرده كه ساكنين مهاجرت كرده به شهر را  براي فرار از گرماي شهر و ازدحام شهري و فرار از ترافيك وشلوغي شهرها وديداري موقت با  خويشان ودوستان در تعطيلات آخر هفته آنهم در فصل تابستان به خود جذب مي كند مشاغل خدماتي روستا در حال حاضر شامل دو باب مغازه نجاري سه باب درب و پنجره سازي لوازم الكتريك و لوازم لوله كشي و دو باب نانوايي و چهار باب قصابي و ساندويچي و بستني فروشي و خدمات كامپيوتري و بيست مغازه خوار وبار فروشي و سوپر هاي كوچكي است كه مايحتاج مردم روستا را تامين مي كنند از پنج باب حمام روستا در گذشته نيز فقط يكي باقينمانده است  ادامه اين روند نيز به بدتر شدن وضعيت روستا در سالهاي آينده خواهد انجاميد  باتوجه به موقعيت روستا كه در بن بست قرار دارد راهكاري كه براي بهبود وضعيت فعلي به نطر مي رسد فقط سرمايه گذاري  و تكيه در امر گردشگري روستا با توجه به شرايط خوب آب و هوايي  در فصل تابستان  و مناظر زيباي طبيعي و احداث سدي بر روي رودخانه روستا مي باشد كه بتواند افراد علاقمند به طبيعت را در اوقات فراغت براي گردش به خود جذب كند كه شايد تاثيري در اقتصاد روستا و ايجاد مشاغل جديدي را در بر داشته باشد

الاغ كه روزگاري نقشي عمده در زمينه حمل و نقل و كشاورزي  در روستا داشت كه امروزه اثري از آن در روستا ديده نمي شود

شهرك صنعتي اسفرجان - چند سال پيش نيز شايد براي ايجاد اشتغال در فاصله 13 كيلومتري روستا در كنار  سه راهي جاده شيراز اسفرجان كلنگ شهرك صنعتي بنام اسفرجان به زمين خورد در چند سال گذشته نيز كارگاههاي كوچكي شامل الكل سازي - كپسول پركني گاز -  و كارگاه توليد اكسيژن و.....  آغاز به كار كرده كه مجموعا  18 نفر از اهالي روستا  در اين مجموعه بعنوان كارگر و نگهبان به كار مشغول شده اند كه تاثير چنداني در ايجاد شغل براي جوانان بيكار روستا را نداشته است

ادامه دارد